شۆڕشی نوێی ڕۆژهەڵات و ئەرکێکی مێژوویی

ئەگەر بەهاری عەرەبی بخەینە کەوانەیەکەوەو باسی ئەوجوغرافیا سیاسیە بکەین کە گەلی کوردی تەیدا خاوەن ماڵە، بۆمان ڕوون دەبێتەوە زیاترلە ساڵێکە دیپلۆماسیەتی سیاسی وستراتژی وڵاتانی زلهێز لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا ئاماژەیان بەوە دەکرد کە دەبێت داڕشتنەوەیەکی نوێ لە نەخشەی وڵاتان بێتە ئاراوەوئەوهەڵە سیاسیەی سەردەمانی سایکس وپیکۆ کۆتایی بێت و دەوڵەتنەتەوەی دارێژراوی زۆرەملێ بەپێی ئەتنیک و دیمۆگرافیای ناوچە جێی خۆی بداتە نەتەوەدەوڵەت و ئارامی بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بگەرێتەوە ، کە دیارە لە هەندێک ناوچەدا دەتوانێ هاو باوەڕی ئائینی و ڕەگەزیش ببێتە سەرچاوەیی داڕشتنەوە ، بەم تێڕوانینەش ئەحزابی سیاسی کەوتنە ژێرڕکێفی ڕەخنەی جەماوەری رۆژهەڵاتی کوردستان و پێیان وابو سەردەمی چەقبەستویی سیاسی وستراتژی کورتخایەنی باشوورپارێزی کۆتایی پێهاتووەو حکومەتی دیفاکتۆی باشوری کوردستان پشتیوانیەکی نێودەوڵەتی ئەوەندە بەهێزی لە پشتە کە بتوانێ باڵانسی دیپلۆماسیەتی ناوچە ڕابگرێت وکێشەناوخۆکانیشی وەک پرۆسەیەکی گوزاری دیموکراسییەت سەیر بکات ، هەربۆیە وەک دەبینین ماوەی دومانگە لە لایەن دوحزبی سیاسی وچەکداری ڕەسەنی رۆژهەڵاتی کوردستان واتە پارتی ئازادیی کوردستان ( پاک ) و حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران (حدکا) ، خەباتی چەکداری سەری هەڵداوەتەوەو لەم ڕۆژانەشدا گەیشتە ئەوپەڕی دەنگدانەوەو نیشتیمان پۆلێک شەهیدی تری لە ئامێز گرت ، ئەوەی جێگای هەڵوێستەیە پشتیوانی وهاوخەمی وهاوسۆزی ئەحزابی تری رۆژهەڵاتە کە خۆی لە خاڵێکی وەرچەرخانی نوێدا دەبینێتەوە و بەشێوەیەک توانی بەرەیەکی یەکدەنگ و یەکهەڵوێست پێکبێنێ کە ئاواتی چەندین ساڵەی گەلی کورد لە رۆژهەڵاتی کوردستانە ، پرسیار دێتە ئاراوە ئەم هەمو کێشە سیاسی وئایدیاییەی ناو ئەم هێزانە چی بەسەر هات وا ئەم کۆسپە بە هی خۆیان دەزانن ؟ بۆچونی گرینگ لێرەدایە مادام تۆ خوێنی رۆڵەکانت ناتوانی جیابکەیەوە و بۆت ناکرێت لەناوچەیەکیان داببڕی دەشتوانی ئەم هەستەبکەیتە هەوێنی یەکبوون وتەبایی سیاسی و کرداری . لەسەرەتا ئاماژەمان پێدا کۆتایی هاتنی سایکس پیکۆ هەڵدانەوەی لاپەڕەیەکی نوێی مێژووەو لەدەستی بدەی تێدا دەچی ، کاتێک ئەم هەلە توانی لە دووای نزیک بە 25 ساڵ رۆژهەڵات بخاتە قۆناغێکی نوێی خەباتەوە ، دەشتوانێ بە پشتگیری و ڕەوانەکردنی هێزی زیاتر بۆ رۆژهەلات بەهەمو حزبەکانەوە وەک هێزێکی هاوبەش کۆتایی بەو هەموئەو مەرارەت وسەرگەردانییەی رۆژهەڵاتیەکان بێنێ و ئاگری شۆڕشی نوێی ئەمجارە مزگێنی دەری چەوساوەکان وئازادیی و کەرامەتی پێوەبێت ، هەرچەند ئەم ئامانجە مەزنە خوێن وحەماسەتی تایبەتی دەوێت وهەروا بەئاسانی نایەتەبەرهەم ،چونکە ڕۆژهەڵات لە گەڵ ڕژیمێکی تاسەر ئێسقان تەیار و ئیدۆلۆژیک ڕوبەڕووە کە لە قڕکردن وکوشتن وبڕین و هەڵواسینی ڕۆڵەکانی کورددا مێژویەکی لە بیر نرکراوی هەیە ، ئەویش لەچەشنی ئیعدامیانی سیاسی ساڵەکانی 1987و تیرەبارانی 55 لاوی مەهابادی و قەڵاچۆکردنی گوندەکانی قاڕناو قەلاتان وئیندرقاش و ڕەشەکوژی بەکۆمەڵ لە لایەن خەڵخاڵیەوە بەهاوکاری جاش پاسدار جەلالی زادە و هێرشی ئاسمانی و گەمارۆدانی شارەکانی سنەومەریوان ، ئیستاش لەشێوەیی مادەسڕکەرەکاندا لاوانی بەرەوهەڵدێر بردووەو وایرۆسی ئایدزی کردۆتە دیاری زیندانیانی سیاسی خۆراگر و لە هیچ کردەوەیەکی قیزەون ناپرینگێتەوە ، بەڵام وەک دەزانن ‌هێزی یەکگرتویی ویەکهەڵویستی دەتوانێ سیاسەتی دیپلۆماسیەت بگۆڕێ و ببێتە فاکتەرێکی ئاوڕدانەوەی خێرای وڵاتانی ناوچەو جیهان کە ئەم دیاردەیە بەلەبەرچاوگرتنی ڕۆڵی میدیایی خێرا، بۆتە بەشێک لە فەلسەفەی سیاسەتی درێژخایەنی وڵاتان ، چونکە کۆماری ئیسلامی ئێران لە بوواری جیۆگرافیای نەتەوەییدا فرەنەتەوەیەو کێشەکانی گەلی بەلوچ لە ڕۆژهەڵاتی ئێران وعەرەبەکانی ئەهوازیش دەتوانێ قورسایی و پێوەری تایبەتی بێنیتە کایەوەو لە هەمانکاتیش کێشەی سەرانی دەسەڵات ڕەهەندێکی جیاوازتر هەڵدەگرێ ،بەم پێوەرە دڵنیاشم بۆ پاراستنی ئەمڕۆی هەرێمی باشوری کوردستان و بۆکەمکردنەوەی گوشارەکانی ئێران بۆ ڕێگریکردن لە بەدەوڵەتبوونی کوردستان ئەم کردەوەچەکداریانە دەتوانێ پەلهاویشتنەکانی ئێران کەمکاتەوەو ورەیەکی نوێش بداتە ئەولاوانەی وا خەریکە لە ژێر پیلانی ژینۆسایدی رەگەزی و ئاسیمیلاسیۆندا دەتوێنەوە . هیوادارم وەک لەگوتاردا دەیبنیم لە کردەوەشدا ئەم گرینگە بگاتە ئامانج و نە‌‌هێڵن ڕۆڵ وکاریگەری پۆژەتیڤی ئەمرۆی شۆشیال میدیای کوردی بەرەوکاڵ بوونەوە بچێت و پشتیوانی وخوێنگەرمی و حەماسەتی نەتەوەیی بکەنە هەوێنی تەبایی و سەرکەوتنی یەکجاری بۆ ڕۆژهەڵاتی کوردستان . شەماڵ بۆکانی 19ژوئەنی 2016