به‌هه‌وڵه‌كانى ئێران و توركيا بۆ له‌باربردنى كۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌يى په‌ره‌ده‌ستێنێ

كورديناتۆرى PAK: کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد پووچه‌ڵكه‌ره‌وه‌ى پيلانی ده‌وڵه‌تی ره‌زاشایی و که‌مالیزمه‌و ‌به‌ده‌سته‌وه‌گرتنی چاره‌نووسی سیاسیی کوردستانییه‌کان ده‌سته‌به‌رده‌كات  

 ميديا – كوردستانى

بڕياره‌ ئه‌ردۆغان به‌مه‌به‌ستی په‌ره‌پێدانی په‌یوه‌ندییه‌كانی وڵاته‌كه‌ی له‌گه‌ڵ ئێراندا سه‌ردانى ئه‌و وڵاته‌ بكات، به‌ڵام چاوه‌ڕوانده‌كرێت (كۆنگره‌ی ژنێف دوو) له‌باره‌ی بارودۆخی سوریا، ته‌وه‌ری سه‌ره‌كی گفتوگۆكه‌يان بێت.،به‌رپرسێكى سياسيش جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ له‌و سه‌ردانه‌دا هه‌وڵى له‌باربردنى كۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌يى كورد ده‌درێ. 

 له‌م ماوه‌يه‌ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئێران (محه‌ممه‌‌د جه‌واد زه‌ریف) سه‌ردانی توركیاى كرد و له‌ كۆبوونه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌ردۆغان كه‌ دوو كاتژمێرى خاياند، له‌سه‌ر زیابوونی ئاستی ئاڵوگۆڕی بازرگانی هه‌ردوو وڵات رێككه‌وتن، به‌شێوه‌یه‌ك تاوه‌كو كۆتایی ساڵی (2015) ئاڵوگۆڕی بازرگانی نێوانيان بگاته‌ (30) ملیار دۆلار‌ و له‌ساڵانی دواتریشدا ڕێژه‌كه‌ بۆ (50) ملیار دۆلار به‌رزبێته‌وه‌. دوابه‌دواى ئه‌و سه‌ردانه‌، بڕياره‌ ئه‌ردۆغان سه‌ردانى ئێران بكات و چاوى به‌ هاوتاى خۆى و به‌رپرسانى باڵاى ئه‌و وڵاته‌ بكه‌وێت.

شه‌ماڵ پیران كورديناتۆرى كۆميته‌ى ناوه‌ندى پارتى ئازاديى كوردستان PAK ، ‌له‌ ئاخافتنێكيدا بۆ ميديا، سه‌ره‌تا هێما بۆ ئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ به‌ڕێوه‌بردن و دوانه‌خستنى كۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌يى كورد، ده‌بێ وه‌ك يه‌كێك له‌ ئه‌وله‌ويياتى هه‌نووكه‌يى ئه‌م قۆناغه‌ چاره‌نووسسازه‌ى كورد سه‌يرى بكرێ، هاوكات ده‌ڵێـت: له‌ مێژوودا زۆرجار به‌شێک له‌ کورد له‌ ژێر کاریگه‌ریی باروودۆخێکی نوێدا پشتیان به‌ پشتی یه‌که‌وه‌ داوه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌ زۆری نه‌خایاندووه‌و یان فیتی دوژمن، یان به‌رچاوته‌نگی و یه‌کتر قبووڵ نه‌کردن، بناغه‌کانی ئه‌و ته‌بایی و برایه‌تیه‌ی زۆر زوو هه‌ڵته‌کاندووه‌.

پيران جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ ساڵی 2013 بۆ کورد ساڵێکی به‌ ده‌سکه‌وت بووه‌، نموونه‌ش به‌ (گه‌شه‌ ئابووری و سیاسییه‌کانی کورد له‌ باشووری کوردستان، رزگاربوونی رۆژاوای کوردستان، هاتنه‌ گۆڕێی هه‌لومه‌رجی کرانه‌وه‌یه‌کی سیاسی به‌ رووی پرسی کورد له‌ تورکیا‌، سه‌رهه‌ڵدانی قسه‌ و باسه‌کانی به‌ستنی کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد و ته‌نانه‌ت به‌ڕێوه‌چوونی یه‌که‌م کۆبوونه‌وه‌ی کونگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی و کۆمه‌ڵێک هه‌نگاوی دواتری)، ده‌هێنێته‌وه‌ و جه‌ختيش له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ "ده‌وڵه‌تانی داگیرکه‌ری کوردستان و له نێویاندا ئێران و تورکیا‌ هه‌ميشه‌  به‌رامبه‌ر هه‌ر ده‌رفه‌ت و ده‌سکه‌وتێكى كورد کاردانه‌وه‌يان‌ هه‌‌بووه، له‌ سه‌روبه‌ندى به‌ستنى كۆنگره‌ى نه‌ته‌وه‌يى ئێران به‌ پله‌ی یه‌که‌م و دواتر تورکه‌کان، جارێکی دیکه‌ خه‌مه‌ گه‌وره‌که‌یان سه‌ریهه‌ڵداوه‌ و که‌وتنه‌وه‌ جمووجۆڵ بۆ له‌ ناوبردن و په‌راوێزخستنی کورد له‌ پرسه‌ نه‌ته‌وه‌یی و نیشتمانییه‌کاندا". گوتيشى "په‌يوه‌ندیی مێژوویی نێوان تورکیا و ئیران، په‌يوه‌ندییه‌کی ئالۆز و پڕ هه‌وراز و نشێو بووه‌. كه‌ له‌ سه‌رده‌می ئیمپراتۆری عوسمانی و سه‌فه‌وییه‌کانه‌وه‌ ده‌ستپێده‌کاو هه‌تا ئێستا به‌ چه‌ندین قوناغی جیاوازدا تێپه‌ڕیوه‌. هه‌ڵکه‌وته‌ی ژيۆپۆلۆتیکی و قه‌ڵه‌مڕه‌وی حوکمڕانی ئه‌م دوو ده‌وڵه‌ته‌ داگیرکه‌ره‌ له‌ رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستدا به‌ شێوه‌یه‌ک بووه‌، که‌ به‌ درێژایی مێژووی هاوچه‌رخ، گۆڕه‌پان و سه‌رزه‌مینی جێی ته‌ماح و چاوچنۆکیی وڵاتانی زلهێزی ناوچه‌که‌ و جیهان بووه، ئاکامی ئه‌و باروودۆخه‌ش ده‌رفه‌ت و ده‌سکه‌وته‌کانی کوردی کردووه‌ته‌ قوربانی پاراستنی ده‌سکه‌وت و ده‌رفه‌ته‌کانی زلهێزه‌کان. له‌ لایه‌کی دیکه‌وه‌ لاگیری هه‌رکام له‌م‌ ده‌وڵه‌تانه‌ له‌ دابه‌شبوونه‌ جیهانییه‌کاندا، ئه‌وه‌نده‌ی دیکه‌ واقعی سیاسی و نه‌ته‌وه‌یی مه‌سه‌له‌ی کورد و بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی کوردستانی ون کردووه‌. ئه‌م باروودۆخه‌ تا تێکڕمانی بلووکی شه‌رق درێژی هه‌بوو، به‌ڵام دواتر هاوکێشه‌ سیاسییه‌کانی ناوچه‌که‌ به‌ قازانجی کورد گۆڕان و کورد توانی لانیکه‌م له‌ به‌شێك له‌ باشووری کوردستان حوکمڕانی سیاسی خۆی پێکه‌وه‌ بنێ".

شه‌ماڵ پيران له‌ درێژه‌ى ئاخافتنه‌كه‌يدا  جه‌خت له‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ "په‌يوه‌ندیی نێوان تورکیا و ئێران به‌ درێژایی سه‌ده‌ی رابردوو په‌يوه‌ندییه‌کی دوژمنکارانه‌ و پڕ له‌ فرت و فێڵ و سات و سه‌ودا بووه‌، به‌ڵام  کێبڕکێ و ململانێی ئه‌وانه‌ له‌ گه‌مه‌ سیاسیی و ئابوورییه‌کاندا له‌گه‌ڵ یه‌کتر، کاریگه‌ریی له‌ تێکدانی ئیراده‌ی یه‌کێتی و هاوده‌نگی نیوانیان دژ به‌ کورد نه‌کردووه. له سه‌ره‌تای له‌ دایکبوون و ‌سه‌رپێکه‌وتنی حکومه‌تی باشووری کوردستانه‌وه‌، ئێران و تورکیا به‌ هه‌موو شێوه‌یه‌ک له‌ حه‌ولدا بوون بۆ له ‌باربردنی ده‌سکه‌وته‌کانی کورد له‌و به‌شه‌ له‌ نیشتمان و له‌ هیچ پلان و جینایه‌تێک ده‌ستیان نه‌پاراستووه‌، به‌ڵام ژیریی سه‌رکردایه‌تی کوردو خۆراگری رۆڵه‌کانی نه‌ته‌وه‌که‌مان و پاڵپشتی کوردی پارچه‌کانی دیکه‌ی کوردستان، خه‌ونی شۆفێنیزمی فارسی و تورکی کرده‌ بڵقی سه‌ر ئاو. له‌ یه‌کساڵی رابردووشدا و له‌به‌ره‌به‌ری به‌ڕێوه‌چوونی کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد هه‌ر دوو ده‌وڵه‌تی داگیرکه‌ریی تورک و فارس، جارێکی دیکه‌ مه‌سه‌له‌ی کورد زه‌رووره‌تی هاوپه‌یمانییه‌کی دیکه‌ی بۆ هێنانه‌ گۆڕێ". گوتيشى "سه‌ردانی وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئێران، محه‌ممه‌د جه‌وادی زه‌ریف له‌ سه‌ره‌تای مانگی نوامبری 2013، بۆ تورکیا و چاوپێکه‌وتنی له‌گه‌ڵ هاوتاکه‌ی و گوڵ و ئه‌ردۆغان و ئیمزاکردنی رێکه‌وتنی ئه‌منی نێوانان راستی پلانی ئێران و تورکیا بۆ پێشگرتن له‌ کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد ده‌رده‌خا. کۆنگره‌ی نه‌ته‌وه‌یی کورد خه‌ونی له‌ مێژینه‌ی کورده‌، فاکته‌ریی ته‌بایی و یه‌کێتی ریزه‌کانی نه‌ته‌وه‌که‌مان زامنی به‌ده‌سته‌وه‌گرتنی چاره‌نووسی سیاسیی کورستانییه‌کان و پووچه‌ڵ کردنه‌وه‌ی پلانی ده‌وڵه‌تی ره‌زاشایی و که‌مالیزمه"‌.